 |
Từ TP. Rạch Giá, đi theo quốc lộ 80 về hướng Hà Tiên khoảng 40 km là tới ngã ba đường Hòn.
Đi hết con đường Hòn dài khoảng 10 km, vượt qua cổng chào là tới Khu di
tích Ba Hòn. Nơi đây được ví như một Việt Nam thu nhỏ, một địa thế có
một không hai ở ĐBSCL. Nơi mà sông liền núi, núi liền biển, biển liền
đồng bằng. Đứng tại vị trí cổng chào, trước mặt du khách là Hòn Me sừng
sững, với tháp ăng ten tiếp sóng đài truyền hình cao chót vót trên đỉnh
như xuyên thủng chín tầng mây.
Bên trái là Hòn Đất, nơi yên nghỉ
của nữ Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng (chị Sứ), người đã trở thành
nguyên mẫu nhân vật chị Sứ trong tác phẩm "Hòn Đất" nổi tiếng của nhà
văn Anh Đức; anh hùng thiếu niên Nguyễn Văn Kiến và biết bao người con
của quê hương xứ Hòn đã ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc mà hai
tấm bia tại khu di tích đã khắc tên 960 liệt sỹ.
Bên phải là Hòn
Quéo, với ngôi chùa Tam bảo kỳ viên, trên đỉnh hòn là điện Mặt Trăng,
bên dưới phía giáp biển là khu bãi đá được sóng biển ngày đêm cần mẫn
mài nhẵn bóng, nằm trật tự như có bàn tay người sắp đặt.
Ghé
thăm Di tích lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất, tôi được vợ chồng ông Nguyễn
Hiển Vinh và bà Trần Thị Nhự dẫn đi thắp nhang cho chị Sứ, thăm nhà
trưng bày và hang Quân y trên núi. Ông Vinh là người con xứ Hòn còn bà
Nhự cũng là người dân Hòn Đất nhưng ở xã Nam Thái Sơn.
 |
| Mộ chị Sứ |
Ông Vinh và bà Nhự vệ sinh, chăm sóc khu di tích
Ngày chị Phan Thị Ràng hy sinh, ông Vinh vẫn còn là một đứa trẻ. Nhưng
cảm kích trước sự hy sinh đầy quả cảm của chị, khi lập gia đình ra
riêng, ông Vinh đã tự nguyện xin làm người chăm sóc phần nhang khói cho
chị hàng chục năm nay.
Ông Vinh tâm sự: “Không riêng gì bản thân
tôi mà những người con xứ Hòn ai cũng biết ơn chị Sứ. Chị và những anh
hùng liệt sỹ đã anh dũng chiến đấu, giữ từng tấc đất, hòn đá nơi đây
không để rơi vào tay kẻ thù xâm lược. Và cũng chính nhờ có chị nằm lại
nơi đây mà xứ Hòn mới có điều kiện phát triển như ngày hôm nay, hạ tầng
được đầu tư xây dựng, đường xá phát triển, giao thông thuận lợi”.
Dù không có lương bổng gì nhưng hằng ngày vợ chồng ông Vinh, bà Nhự
thức dậy rất sớm để quét dọn vệ sinh, làm cỏ, chăm sóc hoa kiểng quanh
Khu Di tích lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất. Hai buổi sớm chiều thắp nhang
cho chị Sứ. Mỗi khi có khách đến tham quan, ông bà đều mang nhang ra để
họ thắp cho chị Sứ.
“Ở đây, ngày thường cũng có khoảng 100 -150
khách đến tham quan, thứ Bảy, Chủ nhật là 300 - 400 du khách. Còn dịp
lễ, Tết thì lên đến cả ngàn lượt người, chúng tôi phải thay chân nhang
liên tục mới có chỗ cắm”, bà Nhự vui vẻ nói.
Theo ông Vinh, phần
lớn những người đã từng tham gia chiến đấu ở đây nay đã không còn hoặc
đã lớn tuổi, nghỉ hưu chuyển đi nơi khác. Riêng bà Cà Mỵ hiện nay vẫn
còn sống nhưng đã lớn tuổi, đầu óc lúc tỉnh lúc lẫn. Bà ít ở nhà vì con
cháu thường chở đi TP Rạch Giá để tiện khám chữa bệnh.
“Khi còn
tỉnh táo, mỗi khi có người đến thăm, bà luôn thanh minh với mọi người
rằng mình không phải là con của bà Cà Sợi và cũng không phải là em ruột
của tên trung úy Xăm hung ác (những nhân vật trong tác phẩm "Hòn Đất")”,
ông Vinh kể.
Ông Trần Văn Hiền, Trưởng ban Quản lý khu Di tích
lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất cho biết, những năm qua, Trung ương và tỉnh
đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để tôn tạo, làm mới các công trình trong
khu di tích.
Toàn bộ khu di tích đã được quy hoạch mở rộng lên
tới 14 ha, trong đó có các hạng mục công trình như: mộ chị Sứ, Tượng đài
chiến thắng, điện Mặt Trăng, nhà Lưu niệm, hang Quân y, hang Bảy Trà
(nơi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã từng sống và chiến đấu),
hang Huyện ủy... đã được đầu tư, tôn tạo ngày càng khang trang, sạch
đẹp, trở thành một địa điểm du lịch sinh thái, thắng cảnh và tham quan
di tích lịch sử hấp dẫn du khách gần xa.
 |
| Giường điều trị trong hang Quân y |
Lên đỉnh Hòn Me, trong khuôn viên Trung tâm trạm phát sóng truyền hình,
du khách sẽ được tham quan khu trưng bày chứng tích chiến tranh do Đài
Phát thanh - Truyền hình Kiên Giang xây dựng với rất nhiều các loại vũ
khí, khí tài mà Mỹ - ngụy đã dùng trong chiến tranh Việt Nam và tại vùng
Ba Hòn lịch sử như: xác máy bay trực thăng, pháo 105 ly, vỏ bom, miểng
đạn, súng cối…
Đặc biệt vào năm 2011, Bộ Tư lệnh Hải quân đã
tặng nơi đây đá chủ quyền và cây bàng trái vuông được đưa về từ quần đảo
Trường Sa. Cây bàng nhanh chóng bén rễ trên đỉnh Hòn Me và đã nhiều lần
ra hoa, kết trái.
| Trong
kháng chiến, khu căn cứ Ba Hòn là cơ sở hoạt động cách mạng quan trọng
của huyện Châu Thành A và TX Rạch Giá, tất cả các cơ quan như: Huyện ủy,
Tuyên huấn, Ủy ban, Huyện đội, Công an, Y tế, Phụ nữ… đều đóng tại Hòn
Me và Hòn Đất để chỉ đạo phong trào cách mạng. Địa đanh Ba Hòn còn là chốt quan trọng trên tuyến đường vận chuyển chiến lược 1C. |
Ngoài ra, tại đỉnh Hòn Me còn có cột mốc chủ quyền quần đảo Trường Sa
được người dân nơi đây phục dựng. Những hiện vật này chính là biểu tượng
cho sức sống mãnh liệt từ Trường Sa, khẳng định chủ quyền biển, đảo của
Việt Nam.
Ở Hòn Me hiện nay còn có Trạm cứu hộ động vật hoang
dã với diện tích rộng gần 3 ha. Tại đây, các loài động vật hoang dã quý
hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng như: Gấu ngựa, Gấu chó, Vượn đen má vàng,
Khỉ đuôi lợn, Culi nhỏ, Tê tê Java, Rùa đất, Rùa núi vàng…
Chúng được cán bộ Tổ chức WAR (Wildlife At Risk) chăm sóc sức khỏe, phục
hồi bản năng hoang dã và sẵn sàng trở về thiên nhiên. Ngoài ra, khu vực
này còn có các loài tự nhiên như rắn lục mép trắng, rắn học trò, tắc
kè, thằn lằn bay, sóc đỏ, chồn mướp…tìm đến sinh sống.
Theo ông
Nguyễn Trung Kiên, Trưởng phòng VHTTDL huyện Hòn Đất thì tiềm năng du
lịch của huyện khá đa dạng, phong phú. Ngoài Khu Di tích lịch sử - thắng
cảnh Hòn Đất, trên địa bàn huyện còn có Di tích lịch sử Bia chiến thắng
Sóc Xoài, Di tích kiến trúc văn hóa chùa Khmer Sóc Xoài (thị trấn Sóc
Sơn), Di chỉ văn hóa Óc Eo tại xã Mỹ Hiệp Sơn, Khu nhà bia tưởng niệm
liệt sĩ thời chống Pháp, Đền thờ Trần Hưng Đạo, đình Thần Nguyễn Trung
Trực…
Bí thư Huyện ủy Hòn Đất Trần Đức Mậu vui mừng cho biết,
những năm gần đây, lượng khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan các
điểm du lịch trên địa bàn huyện, đặc biệt là Khu di tích lịch sử - thắng
cảnh Hòn Đất ngày càng tăng, hoạt động du lịch từng bước có sự chuyển
biến tích cực, góp phần đưa tốc độ tăng trưởng bình quân của lĩnh vực
thương mại - dịch vụ đạt 28%/năm, đóng góp đáng kể vào phát triển kinh
tế-xã hội của huyện.
Đặc biệt, Hòn Đất hiện nay là huyện đứng
đầu toàn tỉnh về SX lương thực, với tổng sản lượng năm 2013 đạt hơn 1
triệu tấn, chiếm khoảng 1/4 sản lượng toàn tỉnh, dự kiến năm 2014 này sẽ
đạt trên 1,1 triệu tấn. Thu nhập bình quân đầu người đạt 36 triệu
đồng/người/năm.